سردیس ابوالحسن اقبال آذر کد SCD-066

ابوالحسن قزوینی، زاده ۱۲ آبان ۱۲۴۲ الوند قزوین و درگذشته ۳ اسفند ۱۳۴۹ تبریز، فرزند ملا موسی معروف به «اقبال السلطان» و «اقبال آذر» خواننده موسیقی اصیل ایرانی و صاحب یکی از قویترین صداها در آواز ایرانی بود. تندیس یادبود او در سال ۱۳۸۷، ابتدای جاده سلامت الوند قزوین نصب شد. هنرستان موسیقی تبریز به نام او نامگذاری شده است.

او در سال ۱۲۴۲ خورشیدی در بخش الوند در هفت کیلومتری جنوب قزوین متولد گردید. آموزش ردیفهای موسیقی را نزد استاد حاج ملا عبدالکریم جناب قزوینی آموخت. خوانندگی را در آیین تعزیه خوانی آغاز نمود. به همراه گروه تعزیه قزوین برای اجرا بارها در تکیه دولت تهران و نیز در تبریز تعزیه خوانی نمود. خوانندگی وی، نمونه‌ای از شیوه آوازی مکتب قزوین است. وی در سال ۱۲۷۷ هجری خورشیدی برای کار در شهرداری، از قزوین به تبریز رفت. وی در دستگاه محمدعلی میرزا ولیعهد مظفرالدین شاه و بعد نزد احمدشاه رفت و آمد داشت.

شهریار شاعر معاصر در وصف اقبال آذر غزلی با این مطلع سروده است:

گرفت رونق از «اقبال» کار موسیقی / شکفت از گل رویش بهار موسیقی

در زمان سکونت در تهران و هنگامی که به عنوان مأمور در رادیو و بخش موسیقی مشغول به کار شد، به دلیل تنگ چشمی ها و حسادت دیگران، استقبال چندانی از وی و ضبط کارهایش نشد و پس از یک سال دوباره به تبریز برگشت.

اقبال آذر چهار بار ازدواج کرد و از همسر اول و دومش (صفیه و خورشید بانو) صاحب پنج فرزند به نامهای غلامحسین، نواب، اکرم، عفت و نصرت شد.

شاگردان اصلی اقبال ۵ نفر بودند: رضاقلی میرزا ظلی، سرتیپ سیف، شیخ عبدالحسین ترک، ملوک ضرابی و میرزا ابراهیم بوذری و رامبد صدیف. کسان دیگری بوده اند همچون علی بخشایش خیابانی و… که از او دانش کسب کرده یا شیوه آوازی او را دنبال می کردند ولی در اسناد ثبت نشده است.

او در روز دوشنبه سوم اسفند ۱۳۴۹ در صد و هفت سالگی به علت نارسایی کبد، در خانه خود در محله اهراب تبریز درگذشت. آرامگاه اقبال آذر در گورستان وادی رحمت تبریز است.